जनकपुर । आज बैशाख १ गते नयाँ वर्ष । तराई मधेशमा आजको दिनलाई सतुवाइन पनि भनिन्छ । तराई मधेशमा नयाँ बर्ष सतुवा पिउने चलन रहिआएको छ । तराई मधेशमा सतुवाइन पर्व एउटा पुरानो र विशेष सांस्कृतिक र धार्मिक महत्व बोकेको पर्व हो ।
सतुवाइन किन मनाइन्छ ?
तराई मधेश क्षेत्र गर्मीमा अत्यधिक तातो हुने भएकाले,शरीरलाई चिसो र ताजा राख्नको लागि सतुवाइन पर्व मनाइन्छ ।
सतुवाइनका दिन विशेषगरी सतु (भुटेको चना वा गहुँको पिठो), दही, चिनी, पानी आदि सेवन गरिन्छ । यी खानेकुराहरू शीतल र पोषिलो मानिन्छन् र गर्मीबाट हुने शरीरको जलन र थकानलाई कम गर्छन् ।
सतुवाइनको महत्व के छ ?
स्वास्थ्य र जीवनशैली ः गर्मीबाट शरीरलाई जोगाउन सतु र चिसो पदार्थ सेवन गर्नु स्वास्थ्यका लागि अत्यन्त लाभदायी मानिन्छ। सतुमा प्रोटिन, फाइबर र अन्य पोषक तत्वहरू पाइन्छन् जसले शरीरलाई ऊर्जावान बनाउँछ ।
धार्मिक आस्था ः कतिपय स्थानमा सतुवाइनलाई पवित्र पर्वको रूपमा लिइन्छ। यस दिन स्नान गरी शुद्ध भई पितृहरूलाई जलदान र अन्नदान गर्ने परम्परा पनि छ। यसले पूर्वजप्रति श्रद्धा प्रकट गर्छ ।
सामाजिक सद्भाव ः सतुवाइनको अवसरमा मानिसहरू एक अर्कासँग सतु, दही आदि आदान प्रदान गर्छन् जसले आपसी मेलमिलाप र सामाजिक सम्बन्धलाई बलियो बनाउँछ।
पर्यावरणसँग सम्बन्ध ः यो पर्वले गर्मी र प्राकृतिक चक्रसँग सामञ्जस्य राख्न सिकाउँछ। शरीर र वातावरण अनुसार जीवनशैली अनुकूल बनाउने सन्देश सतुवाइनले दिन्छ ।
